گرانی ویزیت، عامل مصرف خودسرانه دارو

گرانی ویزیت پزشکان، عامل مصرف خودسرانه دارو
داروخانه ای که مشکلات مالی دارد داروی بدون نسخه هم می فروشد

گزارش ها نشان می دهد در چند ماه اخیر آمار فروش برخی از داروها در داروخانه های کشور افزایش یافته به گونه ای که این معضل توانسته هزینه های سنگین و سرسام آوری به نظام سلامت کشور تحمیل کند. مصرف بی رویه و البته خودسرانه دارو مشکلی است که این روزها به دنبال افزایش خود درمانی در میان اقشار مختلف جامعه، به وفور دیده می شود.خود درمانی و افزایش تقاضا برای مصرف خودسرانه دارو به عنوان حلقه ای معیوب از زنجیره درمان چنان جدی شده که به گفته سخنگوی سازمان غذا و دارو برخی از سوپرمارکت ها هم اقدام به فروش دارو می کنند. در اینجا این سوال پیش می آید که چه عواملی باعث شده تمایل به خرید دارو آنهم بدون تجویز پزشک افزایش یابد و کار را به جایی برساند که با وجود هشدار های مکرر مبنی بر برخورد با داروخانه هایی که بدون نسخه دارو می فروشند باز هم با این مشکل مواجه باشیم؟ یا شاهد این باشیم که دیگر فقط داروخانه مرجع تحویل دارو نباشد و سوپرمارکت ها هم پای در کفش داروخانه ها داشته باشند. گپ و گفتی کوتاه با متقاضیان داروهای بدون نسخه، نشان می دهد ناتوانی در پرداخت ویزیت پزشکان و افزایش دانش و آگاهی فردی عواملی موثر در بروز این مشکل است.

دکتر سیدعلی فاطمی نایب رئیس انجمن داروسازان در گفت و گو با «ایران» چنین می گوید: وقتی به مصرف نابجای دارو به صورت عام اشاره می شود، معمولا منظور خود درمانی است. آنتی بیوتیک ها جزو داروهایی هستند که مصرف بی رویه آنها نه تنها می تواند برای فرد مخاطره آمیز باشد، بلکه بواسطه افزایش ریسک بروز مقاومت میکروبی، می تواند سلامت کل جامعه را به خطر بیندازد. دکتر فاطمی می افزاید: اما بعضی از این مصارف نا بجا، سوء مصرف است؛ یعنی فرد با وجود اینکه بیمار نیست، اما از دارو برای مقاصد دیگری مانند رفع عوارض اعتیاد، افزایش تمرکز برای امتحانات، چاقی یا لاغری استفاده می کند.

خانواده داروهای آرامبخش - خواب آور مانند: کلونازپام، داروهای محرک مانند: ریتالین، مخدر مانند: ترامادول و انواع کورتون ها مانند: پردنیزولون از جمله داروهایی هستند که بیشتر از بقیه مورد سوء مصرف قرار می گیرند.

وی تاکید می کند: براساس آمار سازمان غذا و دارو، هر ایرانی به طور متوسط 500 عدد دارو در سال مصرف می کند که حدود 10 تا 15 درصد آن خودسرانه و نابجاست. مصرف خودسرانه داروها نه تنها می تواند درمان را به تاخیر بیندازد، بلکه به دلیل سنجیده نشدن عوارض جانبی دارو با شرایط بیمار، باعث وخیم تر شدن بیماری هم می شود.نایب رئیس انجمن داروسازان تاکید می کند: تخمین زده می شود که در ایران حدود 5 درصد علت مراجعه مردم به بیمارستان و درمانگاه ها به دلیل عوارض ناخواسته داروهاست که بخش عمده ای از آن به دلیل خود درمانی رخ می دهد.

در ادامه امین عینک چی، کارشناس حوزه دارو سه عامل را دلیل مصرف بی رویه دارو عنوان می کند: پایین بودن قیمت دارو، نبود نظام آموزشی درست و نبود نظارت مناسب ؛ تمایل مردم به مصرف بی رویه دارو را افزایش داده است.

وی می افزاید: هرچند در ماه های اخیر با افزایش قیمت دارو روبه رو شده ایم اما بازهم قیمت دارو در کشور ما نسبت به بسیاری از کشورهای جهان پایین تر است. ارزان بودن از یک سو و در دسترس بودن از سوی دیگر باعث شده است بسیاری از مردم با مشاهده نشانه های بیماری به سراغ داروخانه رفته داروی مورد نیاز خود را تهیه کنند. عینک چی تاکید می کند: بسیاری از افرادی که برای تهیه داروی بدون نسخه به داروخانه ها مراجعه می کنند وضعیت بد اقتصادی خود را مطرح می کنند و می گویند توان پرداخت ویزیت 50 و 70 هزارتومانی  ندارند. بسیاری از این بیماران گمان می کنند با هزینه بسیار کمتر می توان برخی داروها از جمله مسکن و آنتی بیوتیک تهیه کرده و بیماری خود را درمان کنند. وی می افزاید: برخی از آنها هم با دردست داشتن نسخه های قبلی می خواهند دوباره همان دارو را تهیه کنند چرا که می گویند مطمئنم پزشک دارو را تمدید خواهد کرد و من دیگر توان پرداخت 70 هزارتومان ویزیت را ندارم.

البته گروه دیگری هم هستند که با مراجعه به داروخانه تقاضای داروی خاصی دارند که نیازمند نسخه پزشک است. این دسته از بیماران که معمولا مسافر هستند و ادعا می کنند داروی خود را جا گذاشته اند. وی در ادامه می افزاید: یک حساب سرانگشتی نشان می دهد در ماه های اخیر حدود 30 درصد به متقاضیان داروهای بدون نسخه اضافه شده است. البته این افراد بیشتر داروهای مسکن و آنتی بیوتیک درخواست می کنند. این کارشناس دارویی همچنین به موضوع آموزش و نظارت اشاره کرده  و می گوید: آموزش، موضوع مهمی است که متاسفانه در کشور ما جدی گرفته نشده است. مردم باید بپذیرند، ارزان بودن، در دسترس بودن و فراوان بودن منابع نباید باعث شود بدون آینده نگری و توجه به عوارض و پیامدهای آن به سراغ استفاده از این منابع بروند. از سوی دیگر هنگامی که مکانیزم درستی برای استفاده تعریف نشده است باید اهرم بازدارنده مناسب تعریف شود، البته زمان اینکه ماموران در کمین بنشینند تا فرد یا افراد خاطی را دستگیر کنند، گذشته است. عینک چی در ادامه به مشکل داروخانه ها در دریافت طلب خود از بیمه اشاره کرده و می گوید: داروخانه ای که مشکلات مالی دارد ممکن است داروی بدون نسخه هم بفروشد.

دکتر کیانوش جهانپور سخنگوی سازمان غذا و دارو در خصوص نظارت بر تخلفات صورت گرفته در بازار دارو می گوید: با بازرسی های میدانی و نظارت های معمول و سنتی نمی توان کاری از پیش برد و باید شیوه های نظارت ارتقا یافته به صورت هوشمند و برپایه فناوری اطلاعات انجام گیرد.

منبع:  روزنامه ایران، شماره 6917

پیشنهاد چینی ها برای تولید دارو در ایران

سخنگوی سازمان غذا و دارو: پیشنهاد چینی ها برای تولید دارو در ایران

سخنگوی سازمان غذا و دارو گفت: اقدامات در زمینه تولید دارو باید تحت نظارت فنی سازمان و با رعایت ضوابط سازمان غذا و دارو از نظر سلامت، ایمنی، کیفیت و اثربخشی باشد.

به گزارش ایسنا، دکتر کیانوش جهانپور افزود: این موضوع جزو موارد همکاری هایی بوده که با سازمان منطقه آزاد چابهار مطرح شده و به طور اخص با سازمان غذا و دارو صحبتی در این زمینه انجام نشده است. قاعدتا هرگونه سرمایه گذاری چه از سوی چینی ها و چه توسط کشورهای دیگر اگر بخواهد در داخل کشورمان در این حوزه به صورت تولید مشترک انجام شود، باید بر اساس ضوابط فنی و قانونی سازمان غذا و دارو باشد. در عین حال قطعا سازمان غذا و دارو از هرگونه سرمایه گذاری که منتج به توسعه تولید داخلی در حوزه دارو یا تجهیزات و ملزومات پزشکی شود، استقبال می کند.

سخنگوی سازمان غذا و دارو ادامه داد: باید توجه کرد که همه این اقدامات باید تحت نظارت فنی سازمان و با رعایت ضوابط سازمان غذا و دارو از نظر سلامت، ایمنی، کیفیت و اثربخشی باشد. جهانپور همچنین گفت: البته هنوز درخواستی در این زمینه به سازمان غذا و دارو اعلام نشده است. به هر حال در چنین مباحثی تک تک موارد باید مشخصا با مجوز سازمان غذا و دارو، تحت نظر این سازمان و بر اساس ضوابط فنی سازمان غذا و دارو باشد.

علایم ام اس را بیشتر بشناسید

مسئول بیماران خاص معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی با اشاره به اینکه تعداد زنان مبتلا به این بیماری دو برابر مردان است، گفت: 320 بیمار مبتلا به ام اس در استان شناسایی شده‌اند.

مهری فرشاد افزود: ام اس جزء بیماری خاص در دنیا مطرح است و این بیماری تا پایان عمر همراه فرد است؛ با توجه به اینکه علایم اولیه بیماری ام اس در سنین بین ۲۰ تا ۴۰ سال بروز می‌کند، با تشخیص زودهنگام این بیماری می‌توان از عوارض آن پیشگیری کرد.

وی افزود:  کمبود ویتامین D، عوامل محیطی و استرس از فاکتورهای اصلی در ابتلا به بیماری ام اس است.

این مسئول همچنین با بیان اینکه بیماران ام اس تحت پوشش حمایت های دانشگاه و بیمه قرار دارند، بیان کرد: داروهای ایرانی بیماران به صورت رایگان ارائه می شود و ۹۰ درصد داروهای خارجی تحت پوشش بیمه است و ۱۰ درصد باقی مانده نیز ۵۰ درصد توسط معاونت غذا و دارو تخفیف داده شده و مابقی را انجمن حمایت از بیماران مبتلا به ام اس تامین می‌کند.

 سهیلا پیدا، رئیس انجمن بیماران ام اس خراسان شمالی پیش از آن در گفت و گو با ایسنا، اظهار کرده بود: طلاق از مشکلات مهم زنان مبتلا به ام اس در این استان است. بیشتر بیماران مبتلا به ام اس در این استان به خصوص خانم های مبتلا به این بیماری دارای مشکلات خانوادگی هستند و باید برای آن ها چاره ای اندیشیده شود.

بودجه بیماران خاص

معاون اجتماعی سازمان برنامه و بودجه درباره بودجه بیماران خاص بیان کرد:

برای بیماران خاص مانند بیماری ام اس، دیالیزی، پروانه ای حدود 200 میلیارد تومان در سال جاری در نظر گرفته شد که طی 6 ماه اول سال نصف این مبلغ تخصیص داده شد و نصف دیگر نیز پرداخت می شود. برای سال 98 نیز همین بودجه با مقداری افزایش درنظرگرفته می شود. معمولا افزایشی که اعمال می شود به تعداد بیماران و جمعیت تحت پوشش بستگی دارد.