به گزارش همشهری، همایش فضیلت‌های فراموش‌نشدنی در اخلاق نیکوکاری ایرانیان 24 خرداد‌ماه در سالن همایش‌های برج میلاد تهران برگزار شد.
این همایش به همت مؤسسه خیرین متوسلین به امام رضا(ع) و به‌منظور جمع‌آوری کمک‌های مردمی برای ساخت و تکمیل بیمارستان و مرکز تحقیقات علوم مغز و اعصاب ایران با حضور سیدحسن قاضی‌زاده هاشمی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، محمدباقر قالیباف شهردار تهران و جمعی از خیرین و نیکوکاران برپا شد.
پروفسور مجید سمیعی، نخستین جراح میکروسکوپی مغز در جهان از افتتاح بیمارستان و مرکز تحقیقات علوم مغز و اعصاب ایران تا 2 سال آینده خبر داد وگفت: در جلسه‌ای که 2 هفته پیش در لیسبون داشتیم به فدراسیون جهانی مغز و اعصاب پیشنهاد دادم مرکز علوم مغز و اعصاب ایران با شرکت 160کشور جهان و بزرگ‌ترین استادان مغز و اعصاب دنیا افتتاح شود که مورد تصویب هیأت رئیسه فدراسیون قرار گرفت و مقرر شد این مرکز اردیبهشت‌ماه سال 1395 افتتاح شود.
مبدع نخستین جراحی قاعده جمجمه در جهان افزود: من هر سال به ایران می‌آیم و آموخته‌هایم را در اختیار همکاران خود در ایران قرار می‌دهم.وی درباره ساخت بیمارستان و مرکز تحقیقات علوم مغز و اعصاب ایران اظهار داشت: دوست ندارم این مرکز وابسته به شخص خاص یا دولتی باشد و زمانی که خیرین اعلام آمادگی کردند گفتم حتی نمی‌خواهم که زمین آن متعلق به شهرداری باشد که بعد ادعایی صورت گیرد.
پروفسور سمیعی معتقد است که کسانی که در این بیمارستان کار می‌کنند باید درباره آن تصمیم بگیرند و نباید شهرداری یا دولت در اتفاقات و عملکرد مرکز تأثیرگذار باشند.پروفسور سمیعی معتقد است کسانی در این بیمارستان باید کار کنند که دانش آن را داشته باشند لذا در این‌باره جوانانی را با خود به آلمان برده تا دوره‌های تخصصی خود را در آنجا بگذرانند. این کار با کمک خیرین امکان پذیر شده است.
این جراح شناخته شده مغز و اعصاب بیان کرد:به‌عنوان دبیر فدراسیون جهانی مغز و اعصاب به همه کشورهای جهان سفر کرده‌ام و حداقل در سال 2 مرتبه به تمامی کشورهای جهان سفر می‌کنم و می‌توانم به جرأت بگویم ایرانیان از نظر ضریب هوشی در جهان بی‌نظیر هستند.
پروفسور سمیعی با تأکید بر اینکه تمامی پدران و مادران از فقیر و غنی دوست دارند فرزندانشان تحصیل کنند، ادامه داد:باید سعی کنیم علم و دانش را در کشور خود به حدی برسانیم تا تمام نیازهای انسان امروز را بتوانیم با دستان خودمان برطرف کنیم.
پروفسور سمیعی آرزوی خود را ساخت بیمارستان و مرکز تحقیقات علوم مغز و اعصاب ایران دانست تا اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها اگر بخواهند در سطح بسیار بالایی از علوم مغز و اعصاب در حوزه آموزش، تحقیقات و درمان الگویی به‌دست بیاورند به ایران بیایند.
وی ادامه داد: می‌خواهم قبل از اینکه از دنیا بروم این مرکز ساخته شود تا ایرانیان از اینکه چنین مرکزی در کشور وجود دارد به‌خود افتخار کنند. پروفسور سمیعی در پایان افزود: من به هیچ رده و گروه یا کارهای سیاسی- نه در آلمان و نه در ایران- وابسته نیستم و اگر کسی بخواهد من را به سیاست وصل کند، دشمن ایران و ملت ایران است.
در این همایش مراسم گلریزان یا کمک به این مرکز تحقیقات مغز و اعصاب ایران نیز انجام شد که هدایا‌یی توسط افراد خیر جمع شد و در اختیار این مرکز قرار گرفت. همچنین در این همایش تابلوهای نفیسی قرار داده شده بود که به نفع مرکز تحقیقات علوم و مغز و اعصاب ایران به‌فروش برسد که یکی از این تابلو‌ها را یک خانم آلمانی که دارنده شرکت رسانه‌ای بود با مبلغی بالا برای مرکز تحقیقات مغز و اعصاب ایران خریداری کرد. گروهی از افراد نیز چون بانوان خیر کهریزک انگشتری خود را از دست درآورده و برای ساخت مرکز اهدا کردند.
رویا تیموریان بازیگر تئاتر و سینما که به تازگی به عنوان سفیر بیماران مبتلابه ام اس معرفی شده است با گلایه از ناآگاهی جامعه از این بیماری، بر لزوم حمایت از افرادی که به ام اس مبتلاشده اند و بالابردن انگیزه و امید در آنها تاکید کرد.
منبع: دنیای اقتصاد، ش 3222 تاریخ 25/3/93، ص32 (فرهنگ و هنر)
آمارها نشان می دهد که همسو با تمام دنیا میزان بروز بیماری ام اس در جامعه ما نیز در حال افزایش است. شاید از آنجا که بیماری به طور عمده جوانان را درگیر می کند، دلیلی باشد برای اینکه چرا این بیماری تا این حد مورد توجه قرار گرفته و حتی نوعی ام اس هراسی کاذب نیز در اطراف آن شکل گرفته است.
اینکه ریشه های این فرهنگ نادرست چیست، خود مجالی دیگر می طلبد و از حوصله این بحث خارج است، ولی یکی از موضوعاتی که به گمان من در رفع چنین تلقیات نادرستی می تواند موثر باشد معرفی حوزه های جدید درمانی است. این داروها و روش ها می توانند افق روشنی را پیش روی بیماران ترسیم کنند.
تا مدت ها اینترفرون ها تنها داروی مورد استفاده در بیماری ام اس بود، ولی در ١٠سال اخیر با معرفی طیفی از داروهای جدید نگرش ما نسبت به روند بیماری به شکلی عمیق دستخوش تغییر شده است. اولین دارو از این دسته داروی «ناتالیزوماب» یا «تایسابری» (Tysabri) است. این دارو که در واقع یک مونوکلونال آنتی بادی است و به صورت ماهانه تزریق می شود، قوی ترین داروی موجود در کنترل بیماری ام اس است؛ اگرچه متاسفانه عارضه جدیPML باعث شده که مصرف آن محدود به بیمارانی شود که واقعا نیاز به مصرف این دارو دارند. به عبارت دیگر این دارو یک داروی رده دوم محسوب می شود. داروی دیگری که آن هم مونوکلونال آنتی بادی است «آلمتوزوماب» (Alemtuzumab) است. اگرچه این دارو هنوز مورد تایید FDA (سازمان غذا و داروی آمریکا) قرار نگرفته است، ولی مطالعات نشان می دهد در صورت تایید نهایی، می تواند کیفیت زندگی بیماران را بالاببرد.
داروهای مهم دیگر طیف داروهای خوراکی است. اولین دارو «گیلنیا» (Gilenya) است که از سال٢٠١٠ وارد بازار دارویی جهانی شده و خوشبختانه به همت شرکت های دارویی داخلی از یک سال قبل با نام «فینگولید» (Fingolid) وارد بازار دارویی ایران نیز شده است و در حال حاضر در ایران نزدیک به هزاربیمار از این دارو استفاده می کنند. دو داروی دیگر که امیدواریم تا یک سال دیگر وارد بازار دارویی ایران شود «Tecfidera» و «Aubagio» است.
بیماری ام اس یک بیماری پیچیده است و این پیچیدگی سبب می شود که عوامل متعددی روی آن موثر باشد.
اولین عاملی که روز به روز نقش آن در تشدید بیماری مشخص تر می شود، استرس است. به گمان من یکی از ضروری ترین اقدامات حمایتی برای این بیماران برقراری کلاس های مشاوره برای خود بیماران و خانواده های آنهاست. بسیاری از بیماران در پذیرش این بیماری مشکل دارند و این امر باعث می شود که روند درمان را به خوبی طی نکنند. یک مشاور خوب می تواند به بیماران در پذیرش بهتر این بیماری یاری برساند. این امر از میزان استرس وارده نیز می کاهد.
مساله بعدی که به شدت توصیه می شود، ورزش منظم است. ورزش هایی همچون شنا، یوگا و پیاده روی می تواند تاثیر مثبتی چه روی جنبه های جسمانی و چه روی جنبه های شناختی این بیماران بگذارد.
یکی از جنبه های مهم بیماری ام اس که این روزها بسیار به آن توجه می شود، اختلالات شناختی است. شناخت، پیچیده ترین فعالیت ذهنی است و اختلال شناختی نیز یکی از پیچیده ترین علامت های بیماری ام اس است که داروی مناسبی ندارد، ولی اطلاعات روزافزون ما در مورد توانایی های مغز سبب شده که بتوانیم از روش های جدیدی همچون بازتوانی ذهنی برای درمان این اختلال استفاده کنیم. آنچه گفته شد صرفا گوشه ای از تلاش های شبانه روزی دانشمندان برای هرچه بهترکردن شرایط زندگی بیماران مبتلابه ام اس است. وقتی به تمام این تلاش ها فکر می کنم آینده روشن این بیماران برای من امری مسلم می شود.
زندگی با ام اس می تواند در سایه رعایت توصیه های علمی بسیار زیبا باشد.
منبع: شرق، ش2037 تاریخ 22/3/93، ص10 (علم)،نویسنده: عبدالرضا ناصرمقدسی*متخصص مغز و اعصاب عضو هیات علمی مرکز تحقیقات ام اس
رویکردهای نوین در درمان بیماری های مغز و اعصاب
کاربرد سلول های بنیادی در درمان بیماری های مختلف و از جمله مغز و اعصاب، از سال ها پیش مطرح بوده است. کشور ایران نیز خوشبختانه از پتانسیل بسیار زیادی برای تولید سلول های بنیادی برخوردار است، حتی در زمانی که در برخی از کشورهای اروپایی و آمریکایی این امکانات وجود نداشت، ما در ایران در این زمینه تحقیق می کردیم و فناوری اینگونه پژوهش ها در کشورمان وجود داشت. خوشبختانه بعد از اینکه کارهای پایه ای انجام شد و مراکزی مثل رویان که در این زمینه پیشرو هستند، با همکاری همه موسسه هایی که در این زمینه فعال هستند، مثل انجمن مغز و اعصاب و موسسه رویان، کمیته مشترکی تشکیل دادیم که یک کمیته کاربردی و تحقیقاتی سلول های بنیادی در زمینه بیماری های مغز و اعصاب است که عمدتا هدف ما این بود که در زمینه بیماری هایی که مهم است و سلول های بنیادی در این بیماری ها کاربرد دارد، تحقیقاتی انجام دهیم. در آن زمان این پتانسیل در ایران وجود داشت، اما در بسیاری از کشورهای دیگر وجود نداشت.
همزمان با ما، برخی از کشورهای بسیار پیشرفته دنیا کار را شروع کردند و هم اکنون مثل ما در مرحله تحقیقاتی هستند. ما کار را در زمینه بیماری های مغز و اعصاب مانند ام اس، ای ال اس، پارکینسون و آلزایمر، سکته مغزی و بیماری های عضلانی آغاز کردیم و چندین پروپوزال طراحی کردیم و آن عده از همکارانی را که به این موضوع تحقیقاتی علاقه و تخصص دارند، جذب کردیم. در زمینه ام اس و فلج مغزی کارشان را انجام دادیم و به مراحل پایانی تحقیقات رساندیم. تحقیقات مربوط به فلج مغزی را جناب آقای دکتر «فرزاد اشرافی» و دکتر «علیرضا» زالی انجام دادند و کارهای مربوط به ام اس و ای ال اس را خودم انجام دادم. بقیه پروپوزال ها و پژوهش ها در مرحله آغاز به کار است و مرحله کمیته اخلاق. اما درباره اهمیت و کاربردهای سلول های بنیادی در درمان بیماری های مغز و اعصاب باید به این نکته اشاره کرد که نتایجی که تاکنون از پژوهش های سلول های بنیادی به دست آمده، بسیار امیدبخش و رضایت بخش بوده است.
هر روزه کاربردهای تازه ای از این شیوه نوین درمانی در مجامع علمی دنیا عرضه می شود، اما باید دانست تاکنون هیچ روش درمانی مبتنی بر سلول های بنیادی در حوزه مغز و اعصاب به تایید نهایی نرسیده است و درمان اثبات شده ای وجود ندارد. این به آن معناست که تا امروز کسی نمی تواند برای بیماران ادعا کند که در روش درمانی جدید، می توان سلول های بنیادی را به بیماران تزریق و آنها را درمان کرد. در واقع همه کارهایی که تاکنون در زمینه مغز و اعصاب انجام شده است، در مرحله پژوهشی و رو به رشد و تکوین و تکامل است تا مشخص شود که تا چه حد می توان از این سلول ها استفاده کرد.
نتیجه برخی از این پژوهش ها تاکنون مثبت بوده و برخی هم نتیجه منفی داشتند. زمان لازم است تا مشخص شود که تا چه حد می توان از سلول های بنیادی برای درمان بیماری های مغز و اعصاب استفاده کرد. امروزه بسیاری از کشورهای پیشرفته در زمینه تحقیقات سلول های بنیادی، کمیته هایی را هم تشکیل داده اند که یکی از این کمیته ها، «measles» است که از همکاری و همیاری 9کشور اروپایی پدید آمده است و ما هم در زمینه ام اس به این کمیته پیوستیم و برای یافتن کاربردهای جدید سلول های بنیادی تحقیق می کنیم. در ادامه لازم است به این نکته اشاره کنم که خود سلول های بنیادی انواع و اقسام مختلفی دارند و هر کدام کاربردهای خاص خودشان را در درمان دارند.
با توجه به مجموع این سخنان می توان گفت ایران یکی از کشورهای پیشرفته در زمینه سلول های بنیادی و همچنین یکی از کشورهای شناخته شده جهان در این زمینه است، زیرا امروزه این امکان در کشور ما فراهم است که این سلول ها را به شکل های مختلف تولید کنیم و برای بیماری های مختلف به کار ببریم. ما پیوسته دستاوردهای خود را در مجامع علمی جهانی ارایه می دهیم و هرگاه نتیجه این پژوهش ها تایید شد و مجوز درمان گرفت، به اطلاع بیماران و هموطنان محترم می رسانیم. برای اطلاع بیشتر خوانندگان خوب است به این نکته هم اشاره کنم که پیش از آنکه یک روش درمانی جدید یا یک داروی جدید مجوز بگیرد، آزمایش های بسیاری روی آن انجام می شود تا کارآیی و همچنین اثرهای جانبی آن برای پژوهشگران معلوم شود. استفاده از سلول های بنیادی در درمان بیماری های مغز و اعصاب هم از جمله آن روش های درمانی است که تاکنون آزمایش های بسیاری در مورد آن روی حیوانات و جانوران مختلف انجام شده و امیدهایی را برای درمان بیماری هایی مانند بیماری های نخاعی یا ام اس پدید آورده است. البته برای تاییدهای نهایی لازم است پژوهش های بالینی نیز انجام شود (یعنی روی بیماران انجام شود). در نظر داشته باشید در این مرحله، حتما آزمایش ها باید با احتیاط و رعایت همه جوانب انجام شود تا ایمن و بی خطر بودن آن تایید شود.
اکنون خوشبختانه می توان گفت استفاده از سلول های بنیادی در درمان بسیاری از بیماری ها از جمله بیماری های مغز و اعصاب تایید شده است، مثلااثبات شده که تزریق سلول های بنیادی به درون رگ یا درون نخاع بی خطر است. با این همه برای آنکه مشخص شود این روش ها، چقدر کارآیی دارد، باید پژوهش های بیشتری انجام شود. یکی از زمینه های این پژوهش ها نیز بررسی این روش ها روی تعداد بیشتر و قابل توجه بیماران است.
منبع: شرق، ش2037 تاریخ 22/3/93، ص 10(علم)، نویسنده: سیدمسعود نبوی*متخصص مغز و اعصاب، فلوشیپ ام اس عضو هیات علمی دانشگاه شاهد