نگاهی به دنیای پزشکی کشور در سال گذشته : دستاوردهای نداشته
نویسنده: دکتر بابک زمانی
سالی که بر پزشکی ما گذشت بی تردید یکی از موفقیت آمیزترین دوران سال های اخیر بود. شواهد متعددی حاکی از آن است که در سال های اخیر ما توانستیم به درک بالاتری از کار و آموزش پزشکی دست یابیم. مهم ترین این شواهد این است که در سال گذشته هیچ کار بزرگ و محیرالعقولی اعلام نشد. این می تواند به این معنی باشد که ما توانستیم درک کنیم که پیشرفت های آموزشی و تحقیقاتی نیازمند پیش شرط ها و بسترهایی هستند که ما آنها را نداریم. دیگر کسی ادعا نکرد که نخاع یا حتی مغز پیوند می زند، دیگر کسی دارویی برای «ام اس» کشف نکرد و دیگر خبر پرسر و صدای کشف فلان داروی سرطان را در سیما مشاهده نکردیم اگرچه به تجربه و با نرخ پوست و گوشت ولی شاید دریافته باشیم که در جایی که اساساً امکاناتی برای تحقیقات به عنوان یک شغل یا یک وظیفه وجود ندارد، صحبتی از پیشرفت علمی نمی توان به میان آورد. در جایی که هیچ سلسله مراتب تشکیلاتی و سازمانی برای آموزش و تحقیقات پزشکی فراهم نیامده و کار علمی و آموزش پزشکی به همت عالی اعضای هیات علمی سپرده شده، جایی که ارتباط با مراکز علمی دنیا به منفذی باریک کاهش یافته صحبت از کشفیاتی که دانش بین المللی را ارتقا دهد، بیراهه یی بیش نیست. اما حادثه دیگر در همین راستا، انتشار نام بسیاری از متخصصان ایرانی در سایتی بود که مولفان مقالات کپی شده را افشا می کرد. اگر با همان خوش بینی شاید ساده لوحانه به این قضیه نگاه کنیم و بخواهیم از آن نتیجه یی مثبت بگیریم شاید بتوانیم به این نتیجه برسیم که اصل اساسی مقاله و انتشار مقاله در ارتقای علمی بی پایه است، سال هاست در دانشکده های ما ارائه مقاله آن هم مقاله تحقیقاتی تنها ملاک طلایی برای پیشرفت و ارتقای علمی محسوب می شود. مهم نیست که نویسنده مقاله کار روزمره درمانی و آموزشی خود را تحت چه شرایطی و با چه کیفیتی انجام می دهد تنها باید مقاله بدهد، چاپ کند، تاییدیه بگیرد. مهم نیست که آیا مراقبت و بازرسی آکادمیک قابل توجهی وجود دارد یا خیر، پس شاید این اکتشاف تلنگری باشد بر وضعیت علمی به خواب رفته ما، خود این می تواند نکته مثبت آغازینی باشد. کسی که به خطا راهی را رفته و همچنان در همان راه می پوید راهی طولانی تر در پیش دارد تا کسی که بیراهه را دریافته است. آری هنوز سیستم دولتی منظمی برای مداوا یا نگهداری بیماری های شایعی مثل آلزایمر یا سکته مغزی نداریم. اگرچه برخی اعمال جراحی بسیار پیشرفته را انجام می دهیم اما هیچ سیستم رجیستری و ثبت بیماری ها نداریم. آیا روزی به درکی از مفهوم تعادل به عنوان یکی از اساسی ترین اصول دانش پزشکی دست می یابیم؟ آری خبرهایی دلگرم کننده از راه می رسند. همین دیروز امتحانات دستیاری به دلیل تقلب گسترده لغو شد. اگر در این مورد هم با همان خوش بینی به موضوع نگاه کنیم به چه نتایجی دست خواهیم یافت؟ اذعان به تقلب خود جای امیدواری است،
سلام