بیماری ام اس در سال های اخیر دارای شیب تندی در کشور بوده و این شیب بیشتر در سنین 20 تا 40 سال است.
دکتر محمد علی صحرائیان نایب رئیس انجمن ام اس ایران گفت: در دو دهه اخیر در کشور بیماری ام اس رو به افزایش بوده و این افزایش بدون دلیل خاصی بوده و شاهد این بوده ایم که بسیاری از هموطنان در سنین 20تا40 سال درگیر این بیماری شده اند و در خانم ها این آمار 4 برابر بیشتر بوده است.
وی در ادامه عنوان کرد:شاید در 20 سال گذشته هیچ توصیه درمانی جز کورتون برای این بیماری وجود نداشت اما در دو دهه اخیرداروهای زیادی به بازار آمده که توانایی کنترل این بیماری را دارد و نتایج آنها در پژوهش های علمی به اثبات رسیده است. این متخصص مغز و اعصاب افزود:در تهران به ازای هر100 هزار نفر 73 نفر به این بیماری مبتلا هستند که این آمار در کشور مشابه با بعضی از کشورهای اروپایی است. نائب رئیس انجمن ام اس ایران در خصوص نهمین کنگره بین المللی ام اس ایران گفت: در این کنگره آخرین دستاوردهای ام اس توسط متخصصان داخلی و خارجی به اطلاع متخصصان مغز و اعصاب رسیده می شود. همچنین در این کنگره طبق برنامه ریزی هایی که هر سال پایه ریزی می شود پربار کردن تحقیقات و پیدایش راهکارهای درمانی که به صورت بومی در جامعه ما قابل اجرا باشد به عنوان محور اصلی برگزیده می شود. دکتر صحرائیان در پایان تاکید کرد:در این کنگره متخصصانی از کشورهای امریکا،کانادا، سویس، آلمان و انگلستان در روزهای 11 و 12 آبان آخرین یافته های روز دنیا را ارائه خواهند داد.
مغز یکی از مهم‌ترین اجزای حیاتی انسان محسوب می‌شود که نقش مهمی در سلامت کل بدن دارد، اما متاسفانه اغلب افراد به سلامت آن کمتر توجه می‌کنند.
بد نیست بدانید مغز مانند سایر بخش‌های بدن با افزایش سن دستخوش تغییر شده و دچار تحلیل و فرسودگی می‌شود بنابراین اگر برای حفظ و مراقبت آن در طول زندگی کاری نکنیم، ممکن است رو به زوال برود.
یکی از مشکلاتی که معمولا با افزایش سن و آغاز دوران پیری با آن روبه‌رو هستیم، بیماری دمانس یا زوال مغز است که آلزایمر یکی از موارد شایع آن است.
تغییرات آسیب‌شناختی این بیماری برای نخستین بار سال ۱۹۰۷ توسط پزشک آلمانی به نام آلوپس آلزایمر شرح داده شد و به افتخار او، نام این بیماری را آلزایمر گذاشتند.
این پزشک آلمانی پی برد که رسوب غیرعادی برخی مواد پروتئینی در درون و بیرون سلول‌های مغز است که باعث اختلال در ارتباط سلول‌های آن با یکدیگر و مانع رسیدن پیام‌های عصبی می‌شود.
در نتیجه کارکردهای عصبی، یکی پس از دیگری مختل شده و از بین می‌رود و درنهایت تحلیل پیشرونده سلول‌های مغز و کوچک شدن غیرطبیعی آن رخ می‌دهد.
اگرچه هنوز علت دقیقی برای این بیماری شناخته نشده، اما محققان عوامل متعددی مانند بیماری‌های قلبی عروقی، تغذیه‌ای، محیطی، بیولوژیکی و رفتاری را در بروز آن موثر می‌دانند.
تحقیقات نشان می‌دهد عوامل اصلی در بروز آلزایمر در هر فرد عبارتند از: افزایش سن، ارث، هرگونه ضربه و آسیب به سر، بالا بودن قند، فشار یا چربی خون، عدم تحرک و وزن بالا، سیگار کشیدن و در معرض دود سیگار بودن به طور مداوم، انزوا و دوری از اجتماع، استرس و فشارهای عصبی، تغذیه ناسالم و کم بودن فعالیت ذهنی.
پیشگیری همیشه بهتر از درمان است
همان‌طور که شما هم می‌دانید، بسیاری از بیماری‌ها قابل پیشگیری‌اند، اما دسته‌ای از بیماری‌ها وجود دارند که وراثت نقش اصلی را در بروز آنها دارد و قابل پیشگیری نیستند.
متاسفانه آلزایمر هم جزو این دسته از بیماری‌هاست و ارث و پیری از عوامل اصلی بروز آن است، اما این بدان معنی نیست که ما دست از تلاش برای غلبه بر عوامل خطر برداریم، زیرا می‌توانیم با تغییر در شیوه زندگی، عوامل خطر را کم کرده و در جهت حفظ هرچه بیشتر سلامت مغز گام برداریم.
ما در اینجا ۱۰ راهکار پیشگیرانه را که نقش مهمی در سلامت سیستم عصبی ـ مغزی دارد، به شما پیشنهاد می‌کنیم.
به تغذیه سالم خود در تمام مراحل زندگی اهمیت دهید. شاید در سنین جوانی خیلی این مهم را درک نکنید، ولی حتما اهمیت آن را در دوران پیری لمس خواهید کرد بنابراین با تغذیه سالم از کودکی، دوران پیری خود را بیمه کنید. مغز نیز مانند سایر اعضای بدن به ورزش و فعالیت نیاز دارد. ورزش مغز همان فعالیت‌های ذهنی است.
تحقیقات نشان داده افرادی که فعالیت‌های ذهنی بیشتری دارند، کمتر به آلزایمر دچار می‌شوند. سعی کنید در فعالیت‌های اجتماعی حضور پررنگی داشته باشید؛ زیرا فعالیت‌های اجتماعی مغز را فعال‌تر و همچنین روحیه شما را شاداب‌تر می‌کند. همه ما بارها این جمله را شنیده‌ایم که عقل سالم در بدن سالم است.
برای داشتن بدن سالم، تنها تغذیه مناسب کفایت نمی‌کند؛ بلکه باید به ورزش کردن نیز اهمیت دهیم. فعالیت‌های جسمی علاوه بر ارتقای سلامت جسمی، ضامن سلامت فکر و روح ما نیز است. بنابراین هرچه فعالیت‌های جسمی بیشتری داشته باشید، شانس ابتلا به این بیماری در شما کمتر خواهد شد.
سعی کنید شیوه زندگی خود را به گونه‌ای تغییر دهید یا اصلاح نمایید که آرامش روحی و روانی بالایی داشته باشید. آمارها نشان می‌دهد افرادی که در طول زندگی آرامش بیشتری داشته‌اند، کمتر به آلزایمر دچار شده‌اند.
از عوامل دیگری که می‌تواند زمینه‌ساز ابتلا به این بیماری باشد، ضربه به سر است. بنابراین از هرگونه ضربه به سر پیشگیری کنید.
پیشگیری و درمان بموقع بیماری‌ها و همچنین معاینات دوره‌ای می‌تواند در پیشگیری از آلزایمر تاثیر زیادی داشته باشد.
آلاینده‌های موجود در هوای شهرها بخصوص سرب موجود در آن آسیب‌های غیرقابل جبرانی را بر سلامت وارد می‌کند. از جمله این آسیب‌ها می‌توان به بیماری آلزایمر اشاره کرد. بنابراین یکی از راه‌های پیشگیری از این بیماری فرار از شهرهای آلوده و سکونت در مناطق خوش‌آب و هواست.
بازگشت به جامعه به کمک توانبخشی
بیماری آلزایمر بتدریج باعث کاهش عملکردهای ذهنی و به دنبال آن عملکردهای جسمانی می‌شود و حتی انجام فعالیت‌های روزانه مانند حمام کردن، لباس پوشیدن، غذا خوردن و بهداشت شخصی را دچار اختلال می‌کند. بنابراین در کنار مراقبت‌های فیزیکی و جسمانی برای حفظ کیفیت زندگی بیمار و خانواده، حفظ توانمندی‌های موجود بیمار اعم از توانایی‌های ذهنی و جسمی از مهم‌ترین اهداف مراقبت از این بیماران است.
توانبخشی درواقع فرآیندی است که هدفش توانا ساختن شخص دارای اختلال برای رسیدن به یک سطح ذهنی، جسمی، روانی و کارکردی مناسب است.
توانبخشی در بیماران آلزایمری اهمیت بالایی دارد؛ زیرا علاوه بر کاستن از تاثیرات ناتوانی، فرد را برای رسیدن به استقلال، خودگردانی و داشتن زندگی با کیفیت بهتر توانا می‌سازد. بنابراین توانبخشی تنها کنترل پیشرفت بیماری نیست؛ بلکه با توانبخشی می‌خواهیم بیمار به جامعه برگردد و فرصت‌ها و امکانات تازه‌ای برای زندگی به دست آورد.
از طرفی با حفظ توانایی‌های موجود بیمار می‌توانیم وابستگی او را به دیگران کمتر کنیم و از این طریق حس اعتماد به نفس و خودباوری و اطمینان و آرامش او افزایش می‌یابد و در چنین شرایطی، روحیه و خلق و خوی او نیزخیلی بهتر خواهد شد.
بسیاری از فعالیت‌های توانبخشی را می‌توان براحتی و تنها با برنامه‌ریزی منظم روزانه در جریان زندگی عادی و خیلی طبیعی به کار بست.
نکته پراهمیت در این زمینه این است که بیمار مبتلا به آلزایمر به دلیل ضعف قوای جسمی و ذهنی قادر به این برنامه‌ریزی نیست و تنظیم یک برنامه روزانه باید از سوی مراقبان یا اعضای خانواده صورت گیرد. قبل از تنظیم هر برنامه و انتخاب هر فعالیت باید به نکاتی توجه کرد. از جمله اینکه برای انجام هر فعالیت باید بیمار را تشویق کرد، اما هرگز او را مجبور به انجام آن نکرد.
همچنین سطح دشواری فعالیت‌ها باید با توان و علاقه بیمار متناسب باشد، به طوری که قدرت انجام آن را داشته و برایش شیرین و جذاب باشد. لازم است بدانید اگر از بیمار کاری را بخواهید که انجام آن برایش دشوار باشد، نه‌تنها به او کمک نکرده‌اید؛ بلکه اعتماد به نفس او را نیز کاهش داده‌اید.
برخی از فعالیت‌ها خیلی معمول نیست. در این موارد شما می‌توانید با استفاده از شیوه بازی و تفریح و مسابقه به کمک سایر اعضای خانواده بویژه کودکان و نوجوانان به نتیجه برسید.
پیش از شروع هر فعالیت و حتی حین انجام آن باید نسبت به میزان آمادگی جسمانی، خلقی و عاطفی بیمار آگاهی کامل داشته باشید، مثلا گرسنه نباشد، خوابش نیاید، حوصله داشته باشد و…
با انجام فعالیت‌های متناسب با سطح توانایی‌های بیمار، می‌توان به تحریک قوای بدنی و ذهنی او پرداخته و مهارت‌های حرکتی درشت و ریز را در او تقویت کنیم.
درواقع با توانبخشی صحیح می‌توان حواس پنجگانه (حسی) بیمار را تحریک و تقویت کرد. همچنین قوای مختلف شناختی و مهارت‌های حرکتی درشت و ظریف در وی تقویت خواهد شد. تحریک حواس پنجگانه باید به گونه‌ای باشد که موجب تحریک بخش‌های مختلف ذهن و مغز شود و در نتیجه فعالیت‌های شناختی در بخش‌های مختلف حافظه فعال شود.
فعالیت‌هایی که مهارت‌های حرکتی را تقویت می‌کند
مهارت‌های حرکتی شامل دو دسته، مهارت‌های حرکتی درشت و مهارت‌های حرکتی ظریف می‌شود. برای تقویت مهارت‌های حرکتی درشت، با بیمار به پیاده‌روی بروید، بازی‌های مختلف با توپ را به شکل بسیار ساده‌ای از والیبال، بسکتبال، تنیس و… تمرین کنید.
انواع بازی‌های هدف‌گیری و پرتاب حلقه یا پرتاپ توپ در یک سبد که در فاصله مناسبی قرار دارد، بازی‌های مناسبی در این زمینه به شمار می‌روند.
همچنین انجام حرکات موزون همراه موسیقی، عبور از روی مانع، عبور از زیر مانع (طناب)، دویدن آهسته، جابه‌جا کردن برخی اشیاء همه از تمرین‌های خوب در این زمینه به حساب می‌آیند.
مهارت‌های حرکتی ظریف شامل کارهایی مانند پوست کندن میوه و نقاشی کردن است. کارشناسان معتقدند نقاشی کردن به بیمار کمک می‌کند در بیان احساساتش موفق‌تر باشد. همچنین از طریق نقاشی می‌تواند شیوه‌ای برای ارتباط با دنیای پیرامون و اطرافیان بیابد. به هماهنگی چشم و دست بیشتری رسیده و در نتیجه در انجام فعالیت‌های روزمره مثل غذاخوردن و لباس پوشیدن موفق‌تر باشد.
درست کردن کارت پستال، رنگ کردن اشکال طراحی شده (توجه به این نکته ضروری است که اشکال مورد استفاده حتی‌الامکان نباید بچه‌گانه باشد)، بریدن و چسباندن برخی اشکال از داخل روزنامه، مجلات و…، رنگ کردن سفال و تخم مرغ، گلوله کردن کلاف نخ، باز کردن در شیشه، قوطی کنسرو، پهن کردن لباس روی بند و گیره زدن به آنها، بافتن با میل بافتنی پلاستیکی و دوختن با استفاده از سوزن پلاستیکی، ضرب گرفتن با انگشتان روی میز، خشک کردن گل‌ها و چسباندن آنها روی مقوا و تهیه کارت پستال، پر رنگ کردن طرح نقطه‌چین شده، بازی وصل کردن نقطه‌ها به هم، جداسازی اجزای شبیه به هم مانند انواع حبوبات، پیچ‌ها و مهره‌ها، سکه‌های پول، قطعه‌های پلاستیکی و رنگارنگ به کمک انگشتان، گیره، پنس، قاشق و ریختن آنها در ظرف‌ها یا جعبه‌های جداگانه، بریدن اشکال و تصاویر مختلف گل‌ها، اشخاص، اشکال هندسی یا تکه‌هایی از پارچه، صفحات روزنامه و مجله، کتاب‌های کهنه و دور ریختنی و چسباندن آنها روی یک تکه مقوا و تهیه یک کارت پستال یا تابلو همه از فعالیت‌های تقویت‌کننده مهارت‌های حرکتی ظریف به حساب می‌آیند.
همچنین شما می‌توانید از آنها در آشپزی (خرد کردن، پاک کردن) و باغبانی (آب دادن به گل‌ها و وجین کردن)، ساختن انواع کار دستی که در آنها بیمار به انجام حرکاتی مانند گرفتن، برداشتن، نگه داشتن، بریدن یا قیچی کردن، چسباندن و… می‌پردازد، کمک بگیرید.
فعالیت‌هایی که تقویت‌کننده مهارت‌های اجتماعی ـ کلامی است:
توانبخشی در بیماران آلزایمری تنها به تقویت مهارت‌های حرکتی خلاصه نمی‌شود بلکه لازم است مهارت‌های اجتماعی و کلامی نیز در آنها تقویت شود. برای تقویت مهارت‌های اجتماعی کارهای زیر را به شما پیشنهاد می‌کنیم.
با بیمار به پارک، مکان‌های تفریحی و عمومی مثل بازار و مراکز خرید، آرایشگاه، مسجد و… یا به منزل دوستان و اقوام بروید. با او ماشین‌سواری کنید. در منزل خود میهمانی ترتیب دهید. با یکدیگر و در کنار سایر اعضای خانواده غذا صرف کنید. هنگام عصر در کنار او بنشینید و عصرانه میل کنید.
به بیمار کمک کنید برای پرندگان دانه بریزد یا به ماهی‌ها غذا بدهد. با همکاری سایر اعضای خانواده و بیمار نمایش و پانتومیم با موضوعات اجتماعی و ساده اجرا کنید.
اگر می‌خواهید مهارت‌های کلامی بیمار نیز تقویت شود می‌توانید با بیمار قرآن، کتاب، روزنامه، مجله و داستان بخوانید. البته به هیچ وجه انتظار نداشته باشید فقط کتاب را در اختیار وی قرار داده و او خود با این یادآوری شما به خواندن ادامه دهد بلکه در تمام طول مدت زمانی که به این کار اختصاص داده‌اید باید در کنار او نشسته و وی را همراهی کنید.
حال از بیمار بخواهید داستانی را که خوانده یا فیلمی را که دیده تعریف کند. انواع بازی با کلمات را با او تمرین کنید مثلا در یک زمان محدود هر چه می‌تواند کلمه بگوید یا یک درجه دشوارتر در یک زمان مشخص هرچه می‌تواند کلماتی را که با یک حرف شروع یا با یک حرف تمام می‌شود را نام ببرد.
و باز هم دشوارتر اینکه در یک زمان مشخص هرچه می‌تواند نام دختر، پسر، شهر، ماشین و… بگوید که همه با یک حرف شروع می‌شوند. از او بخواهید کلمات به هم ریخته را مرتب کند و با آنها جمله بسازد یا جمله ناتمامی را که فعل ندارد یا چند کلمه از آن جا افتاده را تکمیل کند.
این کار را می‌توان به صورت کتبی یا شفاهی انجام داد. با او بازی تکمیل ضرب‌المثل انجام دهید، بخشی را شما بگویید و بقیه را از او بخواهید یا مشاعره کنید یا صرفا هر بیتی را که به خاطر می‌آورد بگوید. راجع به معنی ضرب‌المثل‌ها و شعرها با هم صحبت کنید.
با کلمات مترادف یا متضاد بازی کنید. شما یک کلمه بگویید و او مترادف یا متضادش را بگوید. معما طرح کنید. مثلا خصوصیات یک شی یا سخنی را بگویید و بیمار نام آن را بگوید مثلا گرد است، گرم است، نور دارد، بزرگ است تا او حدس بزند خورشید است. بازی‌هایی مثل منچ، شطرنج یا حل جدول نیز برای آنها بسیار سودمند است.
علاوه بر اینها، فعالیت‌های محرک و تقویت‌کننده عواطف مثبت نیز نباید فراموش شود. فعالیت‌هایی مانند موسیقی، نقاشی یا رنگ‌آمیزی اشکال، رایحه درمانی، تمرینات بدنی، حرکات نرمشی و ورزش، ماساژ درمانی و ایجاد اوقات شاد برای بیمار.
انجمنی برای فراموشی
انجمن آلزایمر ایران اولین تشکل غیردولتی، آموزشی، درمانی، مراقبتی و توانبخشی آلزایمر در کشور است که توسط جمعی از افراد نیکوکار تاسیس شده و در حال حاضر عضو انجمن جهانی آلزایمر است.
این انجمن در راستای اهداف خود که ارتقای آگاهی عمومی نسبت به این بیماری و نیز بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا و خانواده‌هایشان است، با بخش‌های مختلف در جهت پیشگیری، کنترل و توانبخشی این دسته از بیماران به فعالیت‌هایی همچون برنامه‌های آموزشی و تفریحی، خدمات مشاوره، ویزیت پزشکی، برنامه‌هایی برای مراقبان این بیماران، خدمات حمایتی و تهیه لوازم مورد نیاز آنان و مرکز جامع نگهداری و توانبخشی روزانه در خدمت این بیماران می‌پردازد.
هر فراموشی آلزایمر نیست
بیماری آلزایمر با یک‌سری علائم شناختی، عاطفی و رفتاری خود را نشان می‌دهد و زمان بروز آن در افراد مختلف متفاوت بوده و حتی ممکن است همه علائم در بیمار بروز نکند. شدت و تعدد علائم نیز با توجه به پیشرفت بیماری متفاوت خواهد بود، اما اولین و شایع‌ترین علامت، فراموشی است.
آیا اگر در کارهای روزمره خود دچار فراموشی شدیم، باید فکر کنیم به آلزایمر مبتلا شده‌ایم؟ مسلما خیر. اگرچه مشخصه اصلی آلزایمر فراموشی است، اما تنها با این علامت قابل تشخیص نیست؛ بلکه این بیماری با علائم دیگری همچون دشواری در انجام کارهای عادی، ضعف بیان و مشکلات گفتاری، عدم آگاهی از زمان و مکان، ضعف یا کاهش قضاوت و تصمیم‌گیری، مشکلات در تفکر ذهنی، جابه‌جا گذاشتن اجسام، تغییر در حالات و رفتار و خلق و خوی، تغییر در شخصیت و از دست دادن انگیزه و خلاقیت همراه است.
به طور کلی آلزایمر از شروع تا شدت گرفتن، سه مرحله دارد؛ در مرحله اول که به آن مرحله اولیه ـ خفیف می‌گویند، علائم به صورت تدریجی و طی دو تا چهار سال بروز می‌کند. با پیشرفت بیماری مرحله دوم که همان مرحله میانی ـ متوسط است شروع می‌شود.
در این مرحله بسیاری از علائم در بیمار قابل تشخیص است و این مرحله شروع وابستگی وی به اطرافیانش خواهد بود.
معمولا طول مدت این مرحله دو تا ده سال است و بالاخره مرحله آخر یا مرحله نهایی ـ شدید که بیمار وابستگی کامل پیدا کرده و طول این مدت یک تا سه سال است.
بیماری آلزایمر علاوه بر علائم ذکر شده از طریق انجام تست‌های روانشناسی، آزمایش خون و سی‌تی‌اسکن قابل تشخیص است.
سنندج - خبرگزاری مهر: با توجه به آمار بالای مبتلایان به بیماری ام اس در چند سال اخیر این بیماری افراد بیشتری را در استان کردستان با مشکلات مواجه کرده است و به همین دلیل حمایت های بیشتر مسئولان اولین دغدغه و نگرانی افراد مبتلا به این بیماری است.
به گزارش خبرنگار مهر، بیماری ام اس یا اسکلروز چندگانه یک اختلال مادام العمر در سیستم ایمنی خودکار بدن است که می تواند منجر به فلج شدید شود و به همین دلیل افراد مبتلا به این نوع بیماری دیگر نمی توانند به صورت عادی زندگی خود را ادامه دهند.
در این بیماری بدن آنتی بادی هایی را تولید و به ماده سفید مغز و نخاع حمله ور شده و آن را ملتهب می کند و این التهاب باعث آسیب میلین شده و سیگنال های عصبی نمی توانند در طول رشته های عصبی حرکت کنند.
بیماری ام اس دارای علائم متفاوتی است و با توجه به نوع بیماری این اختلال به کدام بخش از اعصاب آسیب بزند متفاوت است.
علائم اولیه این بیماری بسیار خفیف بوده و شامل سرگیجه و عدم تعادل، خستگی، ضعف دست و پا، التهاب اعصاب چشمی، بی حسی یا سوزش موضعی، درد شدید در ناحیه صورت، نقص در بینایی شامل تار شدن و یا دو بینی است.
با پیشرفت بیماری سایر علایم نیز بروز می کنند که از آن جمله می‌ت وان به مشکلات روده و مثانه، دردهای مزمن مانند درد کمر و ماهیچه ها، افسردگی، اسپاسم یا گرفتگی ماهیچه ها که ممکن است بسیار دردناک باشد، فلج، ناتوانی جنسی، صحبت کردن به طور نامفهوم، مشکل در بلع، مشکل در تفکر و عملکرد حافظه، از دست دادن بینایی و نابینایی کامل اشاره کرد.
در موارد خفیف بیماری ممکن است علایم به قدری ضعیف و ناچیز باشند که حتی نتوان وجود بیماری را تشخیص داد و وقتی بیماری پیشرفت کرده و شدت می یابد که دیگر متاسفانه فرد کاملا فلج می شود و بیمار توانایی راه رفتن را از دست داده و حتی نمی ذ‌تواند از خود مراقبت کند.
دلایل بروز بیماری ام اس ناشناخته است
یکی از پزشکان استان کردستان که خود سالهاست که با بیماری ام اس مواجه بوده و افراد را در این بخش درمان می کند، با اشاره به اینکه این بیماری حالت پیشرونده دارد، گفت: دلایل بروز ام اس ناشناخته است و با وجود داروها و روش های درمانی مفید و مؤثری که امروزه موجود است، متاسفانه درمان قطعی این بیماری هنوز کشف نشده است.
فرهاد خطیبی افزود: همین قدر می دانیم که این بیماری در زنان جوان و در مناطق سردسیر جهان بیشتر دیده می شود.
وی ادامه داد: این بیماری واگیردار نیست، ابتلای به آن ربطی به پولدار و فقیر بودن ندارد، دارای درجات و انواع مختلف است و عوارض بیماری در افراد مختلف به صورت های متفاوت ظاهر می شود.
بر اساس اعلام وزارت بهداشت در مجموع چهار فرضیه علمی اصلی درباره علت بیماری ام اس وجود دارد که یکی از این فرضیه ها، شرایط جوی در سراسر جهان است.
افرادی که در یکی از این مناطق متولد شده و پیش از رسیدن به سن نوجوانی به منطقه دیگر منتقل می شود، تا حدودی در معرض ابتلا به این بیماری قرار می گیرند.
دومین فرضیه ژنتیک است ابتلای والدین یا یکی از نزدیکان به این بیماری خطر ابتلا به ام اس را در فرد افزایش می دهد.
عامل سوم بیماری ام اس ایمنی است که به طور کلی این امر پذیرفته شده است که بیماری ام اس نوعی اختلال در سیستم ایمنی خودکار است و چهارمین عامل ابتلا به این بیماری ویروسی است، این احتمال وجود دارد که یک عامل ویروسی در بروز ام اس نقش داشته باشد.
هزینه های بیماران مبتلا به ام اس بسیار زیاد است
خدایار، راننده شرکتی یک اداره با 400 هزار تومان حقوق، می گوید: علیرغم کمک های مناسبی که دانشگاه علوم پزشکی و بیمه برای بیماران مبتلا به ام اس انجام می دهد بسیاری از مردم این منطقه در برابر هزینه های درمان واقعا ناتوان هستند و نیازمند چاره اندیشی است.
وی ادامه می دهد: همسرم حدود 10 سال است که به بیماری ام اس مبتلا شده است و هم اکنون توان پرداخت هزینه های درمان بیماری اش همچون ماهیانه 250 هزار تومان برای آمپولهای ام اس و 100 هزار تومان برای هزینه های جانبی از قبیل قرص امگا 3، آزمایش وغذای خاص بیمار را ندارم.
بر اساس تحقیقاتی که کارشناسان تغذیه در باره این بیماری خاص انجام داده اند افرادی که علاقه زیادی به خوردن ترشی، سرکه، تمر هندی، ماست، قره قروت و امثال آن دارند، اگر در مورد غذای مصرفی روزانه خود دقیق نباشند در معرض ابتلا به ام اس قرار می گیرند.
همچنین افرادی که از نظر ژنتیکی دارای طبع سردی هستند و مدام از غذاهای سرد استفاده می کنند، بیشتر در معرض بیماری ام اس قرار می گیرند.
کاهش سن ابتلا به بیماری ام اس در کردستان
نظیف محمدی از پزشکان عمومی سنندج در گفتگو با خبرنگار مهر، گفت: اختلال در غدد درون‌ریز موجب می‌شود که سیستم داخلی بدن به هم ریخته و انسان از حالت تعادلی روحی و روانی خارج شود که خود در احتمال ابتلا به این بیماری موثر است.
وی افزود: بهترین راهکار درمانی که در زمینه پیشگیری از بیماری ام اس نیز برای این گروه مؤثر خواهد بود این است که افراد زودرنج و حساس باید تلاش کنند تا تفسیر خود را از موقعیت های اجتماعی به گونه‌ای تغییر دهند تا کمترین فشار روانی بر آنان وارد شود.
انجمن بیماران مبتلا به ام اس کردستان بیش از 10 سال است که در سنندج توسط جمعی از اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی، کارمندان و خیرین شهرستان سنندج با هدف خدمات رسانی در حوزه های آموزشی، دارویی، اقتصادی و فرهنگی به بیماران تأسیس شده است.
مدیر عامل انجمن ام اس استان کردستان در گفتگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه متاسفانه در چند سال اخیر سن مبتلایان به بیماری ام اس در استان کردستان تغییر کرده است، گفت: هم اکنون بیماران از 9 تا بیش از 50 سال در استان شناسایی شده اند که این حکایت از بحران شدید در این حوزه از بخش سلامت دارد.
یدالله زارع زاده با اشاره به اینکه در حال حاضر حدود 170 بیمار مبتلا به ام اس در سطح استان عضو این انجمن هستند، افزود: آمار بیماران ام اس استان خیلی بیشتر از این افراد تحت پوشش انجمن است و چون بسیاری از بیماران شناسایی نشده از خانم ها هستند، دوست ندارند مردم از بیماری آنها مطلع شده و متاسفانه آمار دقیقی از بیماران ام اس استان در دست نیست.
شناسایی 550 بیمار مبتلا به ام اس در کردستان
وی با اشاره به مردمی بودن این سازمان و لزوم حمایت های بیشتر دولت از آن اظهار داشت: بیماری ام اس یک بیماری نسبتا شایع در سیستم عصبی است که تعداد زیادی از افراد جهان به آن مبتلا هستند و به همین دلیل باید برنامه ریزی برای مقابله با آن در دستور کار مدیران و مسئولان قرار گیرد.
مدیرعامل انجمن ام اس استان کردستان یادآور شد: کمبود های گاه و بی گاه داروها و امکانات بیماران ام اس را دچار مشکلات حاد می کند که این امر نیازمند برنامه ریزی و پیگیری های ویژه مسئولان است تا بتوانیم تمام و یا حداقل نیمی از هزینه های کمر شکن این بیماری را در استان محروم کردستان رایگان ارائه کنیم.
یکی از کارشناسان مسئول واحد بیماری های خاص معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی کردستان هم با اشاره به روند افزایشی شناسایی بیماران مبتلا به ام اس در استان کردستان گفت: بیش از 550 بیمار مبتلا به بیماری ام اس در استان کردستان شناسایی شده است و این آمار با توجه به مرگ و میر و همچنین مهاجرت و یک سری عوامل دیگر در حال تغییر است.
مدیرکل دفتر امور اجتمایی استانداری کردستان هم با تاکید بر اینکه بیماران خاص استان عمدتا از بین اقشار متوسط و کم درآمد جامعه هستند، گفت: تجهیز مراکز درمانی، تسهیل در خدمات رسانی به بیماران، تامین مقداری از هزینه های درمان بیماران خاص و محروم استان کردستان از ضرورت هایی است که تلاش می شود بیشتر از سالهای گذشته به آنها توجه کرد.
هرچند که این روزها دیگر خبر از بیماری های واگیردار همانند سل در جامعه وجود ندارد ولی در عوض بیماری های جدید و ناشناخته ای همچون ام اس خانواده های زیادی را در معرض خطر قرار داده اند و به همین دلیل است که رسالت سازمان ها و دستگاه های متولی حوزه سلامت در راستای کاهش مشکلات این افراد یک نیاز لازم و ضروری است.
افراد مبتلا به بیماری ام اس ممکن است در جائی از سیر بیماریشان، دچار اختلالات ادراری شوند ( مانند تکرر ادرار، احتباس ادرار و ... ) . پزشک معالج پس از انجام بررسی های لازم، ممکن است از دسته ای از دارو ها بنام داروهای آنتی کلینرژیک مانند اکسی بوتن نین ، تولترودین ، وزیکر استفاده نماید. با توجه به اثرات منفی شناخته شده این گروه داروئی برروی توانائی های شناختی ( در افراد سالمند) ، اخیراً مطالعه ای انجام گرفته که در آن اثر این دسته داروئی روی توانائی های شناختی در بیماری ام اس بررسی شده است. در این مطالعه که نتایج آن در 25 ژوئن امسال ، منتشر شده، 42 فرد مبتلا به ام اس ، با مصرف داروهای فوق ، با 46 فرد مبتلا بدون مصرف این داروها به مدت 6 ماه با هم مقایسه شدند.
مطالعه فوق نشان داد که مصرف مزمن داروهای دسته آنتی کلیرژیک مانند اکسی بوتی نین و تولترودین و vesicare به منظور رفع مشکلات ادراری، ممکن است روی توانائی های ذهنی افراد مبتلا به ام اس تاثیر منفی داشته باشد.
ازطرفی با توجه به ضرورت استفاده از این داروها در برخی موارد ، لذا بهتر است فعلا سودها و زیان های مصرف این داروها با هم در نظر گرفته ، تجویز و مصرف شوند.